Daarover gesproken, kan jij je nog herinneren wanneer jij je voor het laatst hebt verveeld?
Ik moet ver terug in het verleden om bij een punt uit te komen dat ik me écht heb verveeld. Ik weet het nog goed: ik liep wat doelloos door m’n vorige woning – dat is dus al meer dan 10 jaar geleden – en had er moeite mee dat niets, maar ook echt niets mij leuk of boeiend leek om op te pakken of te gaan doen. Ik staarde wat uit de grote ramen en het besef daalde in “Hé, ik verveel me!” Gevolgd door de verrassende gedachten: “Wat heerlijk!” Beetje gekke reactie misschien, maar voor iemand die altijd wel iets te doen heeft en veel dingen leuk vindt is er geen tijd voor verveling. Verveling is voor mij bijna een soort “luxe item.” Ik was positief verrast dat ik een punt had bereikt dat ik even niets moest en niets wou. En (!) dat ik daar ruimte aan kon geven.
"Me vervelen voelde als luxe!"
Dit inzicht heeft me veel geleerd: namelijk, maak ruimte in je overvolle week voor lummel- en aanrommeltijd. Voor mij zijn dat soort scharrel momentjes belangrijke opladers. Dat scharrelen kan allerlei vormen hebben: van kussentjes op de bank opkloppen, rommeltjes opruimen, de dag inleven zonder plan, een boekenkast opnieuw inrichten, plantjes verpotten, energy-balletjes maken, recepten doorneuzen of nadenken over de “menu planning” van volgende week. Het zijn bij mij duidelijk van die “huiselijke” dingen, waardoor ik mijn omgeving en ongemerkt m’n gedachten orden. Het is het soort “niks doen” waarin stiekem heel veel wordt gedaan, zonder dat dat hoeft of moeite kost.
Dat laat me denken aan een passage uit de Tao of Pooh, waarin zo’n manier van dingen doen “Wu Wei” wordt genoemd – of Pooh Way, want Pooh’s manier van doen lijkt daar heel veel op.
Literally, Wu Wei means “without doing, causing, or making.” But practically speaking, it means without meddlesome, combative, or egoistical effort. It means not going against the nature of things. The efficiency of Wu Wei is like that of water, flowing over and around the rocks in its path – not the mechanical, straight-line approach that usually ends up destroying natural laws, but one that evolves from an inner sensitivity to the natural rhythm of things.
When Wu Wei is active, it doesn’t try. It doesn’t think about it. It just does it. And when it does it, it doesn’t appear to do much of anything. But Things Get Done.
Het aanrommelen en rondscharrelen heeft een verglijkbare kwaliteit. Ik zet m’n op focus en doelen gerichte mind bewust even uit en laat me sturen door een innerlijke flow. Het één rolt voort uit het ander. De flow stopt als m’n mind zich ermee bemoeit en het niet efficiënt vindt wat ik doe. Je kan het ook vergelijken met een soort grazen door de dag heen. En stiekem gebeurt er heel veel, soms zichtbaar van buiten door een opgeruimd huis, nieuw verpotte plantjes, een opnieuw gebeitste kast of meer op onzichtbaar innerlijk vlak; een opgeruimde mind, vergaarde inzichten, innerlijke rust en blijdschap. Het verbaast me telkens weer hoe voldaan ik me na zo’n dagje “niks doen” voel.
De kunst is er de tijd voor te nemen.
Ik plan het dus in. Ik heb “heilige niks-doe-dagen” in m’n agenda staan die ervoor zorgen dat ik na drukke periodes van (veel) werken en het geven van workshops en retraites voor mezelf kan zorgen en opladen. Het zijn ook dagen die me helpen schakelen van een vakantie-ritme naar het werk-ritme, zonder dat ik die dag al productief hoef te zijn. Of dagen die ik inplan als ik zelf op retraite ben geweest om aangeraakte dingen te kunnen processen. Het zijn tevens de dagen waarin ik diep kan zakken in de bedding van m’n vrouw-zijn wanneer ik m’n bloeding heb en het “mannelijke gefocust zijn” even mag loslaten.
Transities - altijd even schakelen
De attente lezer zal hebben opgemerkt dat het dagen zijn die ik inplan wanneer de energie in m’n leven verandert: van actie naar niet-actie; van niet-actie naar actie. Het niks-doen is de pauze tussen deze twee polen.
Het is een transitie. Net als dat er een pauze is tussen de uit- en inademing (en de in- en uitademing) zo zijn er ook pauzes in ons dagelijks leven. Leven met de seizoenen en afgestemd op het ritme van de maan heeft mij geleerd dat elke fase van een cyclus productief en dienend is op zijn eigen manier. Er is tijd om te rusten, te zaaien, te kiezen en focussen, te laten groeien en te oogsten. De natuur laat ons zien hoe het moet. De inheemse volkeren leven in harmonie met dit ritme van de natuur. Wij “beschaafde” westerlingen in onze betonnen jungles weten niet meer hoe dat moet en gaan maar door door door. Want dat is productief. Want dat is efficiënt. Als je alleen maar blijft inademen gaat dat toch ook niet goed! Na een inademing komt als vanzelf de uitademing. En daartussen zitten die momenten van “geen beweging.”
Ruimte maken voor momenten van "geen beweging"
Kan jij zakken in niet bewegen? In stilstaan en niks doen? Mag jij lummelen, dagdromen, voor je uit staren en “lekker onproductief” zijn? Je moest eens weten hoe dienend dat soort “activiteiten” zijn. En waarschijnlijk vind je het moeilijk om je eraan over te geven omdat jij – net als ik – bent opgegroeid in een samenleving die niet gewend is aan niks-mogen-doen en die niks-doen niet ziet het als een voedend, essentieel onderdeel van productief zijn. Er zit zoveel conditionering op, vanuit de maatschappij en mogelijk ook vanuit oude overlevingsstrategieën dat niks-doen soms letterlijk kan voelen als bijna doodgaan. Het leren herwaarderen van niks-mogen-doen en er een prioriteit van maken in je dagelijks leven is een belangrijke stap die ervoor zorgt dat je je veerkrachtiger, energieker en blijer gaat voelen.
Zo doe je het:
Blok een dag(deel) in je agenda voor “heilig niks doen”
Plan niets. Geen telefoontjes met je moeder, geen bakkie doen met je beste vriendin, geen yogalesje… NIKS.
Observeer op de dag (en wellicht in de aanloop ernaar toe) hoe je mind reageert op deze zee van ruimte. Word je er onrustig van? Ga je toch stiekem to-do-lijstjes maken? Raak je gefrustreerd? Maak je je druk over ‘wat je moet gaan doen dan’? Verveel je je misschien? Of vind je het juist fijn? Niets is verkeerd. Belangrijk is dat je het waarneemt en kan aanschouwen.
Wanneer je dag(deel) begint neem dan even de tijd om met jezelf in te checken. Hoe zit je erbij? - Scan je lijf op fysieke sensaties van pijn, ongemak of welbevinden. Neem dat bewust waar. - Welke emotie(s) ben je je op dat moment gewaar van? - Hoe helder voelt je geest? Zijn er veel gedachten dan is het heel bewolkt en is je helderheid van geest laag. Zijn er weinig/geen gedachten dan is het kraakheldere blauwe lucht en is je helderheid van geest hoog. - Hoeveel stress ervaar je momenteel? - Met hoeveel enthousiasme kan je de dag ontmoeten? - Hoe blij ben je om jezelf te zijn? - Vanuit deze verbinding met je innerlijke staat van zijn: welke wens of visie heb je voor vandaag? Liever een begeleide meditatie doen? Hier heb ik bovenstaande voor je ingesproken.
Laat je vanaf nu door je innerlijke kompas sturen en ontdek wat er “gedaan” wil worden. En als je dan toch iets “moet” doen: luister dan naar het fragmentje uit The Tao of Pooh en leer meer over “the Pooh Way of doing things.”
Laat de gedachte los dat je de tijd efficiënt moet benutten. Het gaat niet om efficiëntie. En je kan ook niks missen vandaag. Het is precies goed zoals het is.
Alles wat vanuit deze ontspannen, niet-gefocuste houding ontstaat is goed.
Evalueer aan het einde van de dag wat je hebt beleefd en ervaren. Schrijf het eventueel op.
Beloof jezelf vaker dit soort dagen te hebben, dan kan je systeem wennen aan het niks-doen en zul je merken dat het je veerkrachtiger, energieker en meer voldaan laat voelen omdat je het taboe rondom niks-doen aan het doorbroken bent en je de kracht en kwaliteit ervan hebt leren (her)waarderen.
Herken je bij jezelf dat je het lastig vindt om terug te schakelen?
Heb je geen tijd voor “niks-doen”? Wordt je zenuwachtig van een shavasana die langer dan 5 minuten duurt en denk je “zo is het wel weer genoeg geweest”? Je snakt naar rust en eenvoud, maar ontspannen is ergens ook moelijk voor je. Mogelijk heb je hulp nodig met opnieuw leren hoe dat moet: ont-spannen.
Of misschien heb je juist moeite met schakelen van actie naar niet-actie en andersom.
Laten we er eens samen naar kijken. Vanuit m’n achtergrond als yogadocent en coach heb ik talrijke tools en veel kennis die ik graag met je deel in de vorm van yogacoaching.
Meer weten hierover? Laten we bellen. Maak hier een afspraak:
Deze website maakt gebruik van cookies, onder andere om het gebruiksgemak te vergroten. Door op 'Akkoord' te klikken, geef je toestemming voor het gebruik van cookies.
